به گزارش سلام لردگان - تکليف شب عيد؛ اين عبارت بسياري از ما را ياد روزهاي پاياني اسفندماه در دوران تحصيل مي‌اندازد روزهايي که معلم‌هايمان با گچ روي تخته سياه فهرست تکاليفي را که بايد در روزهاي تعطيل نوروز انجام مي‌داديم مي‌نوشتند، فهرستي که شايد شيريني ايام نوروز را براي برخي تلخ مي‌کرد اما با گذشت سال‌ها تکاليف معلمان در شب عيد جاي خود را به پيک نوروزي داد و اين پيک‌ها جاي «مشق»هاي نوروزي را پر کرد، البته پيک‌هاي نوروزي هر ساله مشکلات چاپي و محتوايي زيادي به همراه داشته و از آن گذشته با بازگشايي مدارس بعد از تعطيلات نوروز در فروردين ماه بدون توجه برخي معلمان به گوشه‌اي انداخته مي‌شد.اکنون اما خبر مي‌رسد که تصميمات جديدي براي پيک‌هاي نوروزي در سال 92 گرفته شده که براي دانش آموزان شايد شيريني عيدنوروز را با خود هديه بياورد.
براي بررسي چگونگي توزيع پيک‌هاي نوروزي در تعطيلات نوروزي سال 92 با فاطمه قائد اميني، معاون ابتدايي آموزش و پرورش چهارمحال و بختياري گفت‌وگو کرده که در ذيل آورده شده است.
فارس: رويکرد برنامه‌هاي نوروزي دانش‌آموزان حول چه محورهاي آموزشي است؟
قائد اميني: با هدف غني سازي و بهبود کيفيت فعاليت‌هاي آموزشي و پرورشي دانش‌آموزان و استفاده از فرصت زماني مناسب ايام نوروز و اوقات فراغت دانش آموزان توجه و تعمق در سند تحول و توجه به منويات حکيمانه مقام معظم رهبري در مورد سبک زندگي و ضرورت فرهنگ سازي در اين راستا فرهنگ و آداب و رسوم تعالي بخش و لذت بخش از اين ايام در راستاي دستيابي به حيات طيبه داشته باشيم و از اين نظر تصميم گرفته شد که آنان با روش‌هاي پيشنهادي به انجام فعاليت بپردازند و در واقع رويکرد آن يادگيري مهارت‌هاي زندگي بوده و به عنوان مکمل برنامه‌هاي درسي مورد توجه قرار بگيرند.
فارس: نحوه طراحي پيک نوروزي سال جديد به چه شکلي است؟
قائد اميني: شيوه نامه، تحت عنوان فعاليت‌هاي دانش‌آموزان در تعطيلات نوروزي به گونه‌اي برنامه‌ريزي و تدوين شده است که دانش‌آموزان موضوعات گوناگون و مختلفي را مي‌توانند انتخاب کنند و با انجام يک فعاليت پژوهشي، هنري، علمي و عملي و با استفاده از روش‌هاي پيشنهادي از جمله مصاحبه، نقاشي، ساختن وسيله، تهيه گزارش، تهيه فيلم و عکس مي‌توانند تجارب يادگيري مفيدي را کسب کنند و در واقع آنان با کاربست مهارت‌هاي شناختي، عاطفي و مهارتي خود به فعاليت مي‌پردازند و نتايج حاصل فعاليت‌هاي خود را در قالب نمايشگاهي از آثار دانش‌آموزي در آموزشگاه خود به نمايش خواهند گذارد.
فارس: آيا فعاليت‌هاي نوروزي قرار است تنها در حد يک تکليف درسي باشد؟
قائد اميني: در صورتي که رويکرد انجام فعاليت و فعاليت‌هاي نوروزي يادگيري مهارت‌هاي زندگي را در بر گيرد و به صورت هدفمند طراحي و تدوين شوند و به عنوان مکمل برنامه‌هاي درسي باشد و صرفا جنبه تکاليف درسي نداشته باشد و اين فعاليت‌ها لذت بخش و متناسب با تجارب يادگيري دانش‌آموزان بوده آنان را با اصول و فنون پرسشگري، روش تحقيق و حل مسأله و تصميم گيري، تفکر نقادانه و خلاق آشنا سازد، قطعا اثربخشي و تأثير بسزايي خواهد داشت.
فارس: فعاليت‌هاي نوروزي تا حد بر روي يادگيري دانش‌آموزان موثر است؟
قائد اميني: در صورتي تکاليف و فعاليت‌هاي نوروزي مي‌تواند کارايي و اثربخشي داشته باشد که به صورت هدفمند و متناسب با اهداف آموزش و پرورش تدوين و طراحي شده باشند، اگر محتواها با فعاليت‌هاي ارائه شده صرفا جنبه تکاليف درسي داشته باشد و فقط تثبيت يادگيري مفاهيم آموزشي و درسي را مدنظر داشته باشد علاوه بر آنکه تجارب مفيد يادگيري را در پي ندارد ملال آور خواهد بود لذا، توجه به رويکردهاي يادگيري به ويژه در مبحث مهارت‌هاي زندگي، تفکر خلاق فعاليت‌هاي هنري، عملي و هرگونه فعاليت‌هاي آموزشي و پرورشي که فرصت مناسبي را براي آموزش مفاهيم اجتماعي، پرورشي، مکمل و فوق برنامه و آنچه که با حس زيبايي شناختي و زيبايي شناسي دانش‌آموزان و روحيه جستجوگري آنان مرتبط باشد و در نهايت با به نمايش گذاردن آن تجارب يادگيري در معرض ديد دانش‌آموزان و گروه‌هاي همسال تکاليف نوروزي مي‌تواند لذت بخش باشد.
فارس: جنسيت در نحوه برنامه‌ريزي براي تدوين تکاليف نوروزي دخالت دارد؟
قائد اميني: به صورت متمرکز يک شيوه نامه تحت عنوان راهنماي فعاليت‌هاي نوروزي دانش‌آموزان طراحي شده و ارسال ميشود و از نظر محتوايي و موضوعات به گونه‌اي است که در ميان جنسيت‌هاي دختران و پسران نيازهاي مهارت‌هاي زندگي، روحيه تحقيق پژوهشگري، زيباشناختي و هنري آنان را تا حدود زيادي اغنا خواهد کرد.
فارس: برنامه شاخص شما در طرح ريزي برنامه‌هاي پيک نوروزي امسال چيست؟
قائد اميني: اولا در سال جديد مبحث طرح سوالات نوروزي به شکل تکاليف درسي و شبيه سال‌هاي گذشته را نداريم بلکه شيوه‌نامه حاضر راهنماي فعاليت‌هاي نوروزي است که بيشتر بر جنبه‌هاي پژوهشي، علمي، فرهنگي، آداب و رسوم و مجموعا مهارت‌هاي زندگي تکيه دارد و در قالب موضوعات پيشنهادي که شامل ارزشها، رفتارهاي فردي، آداب اجتماعي، ديدار با همنوعان، بازديد از اماکن تاريخي و زيارتي است، برهمين اساس در تدوين چنين فعاليت‌هايي گروهي از مدرسان و اعضاي گروه‌هاي آموزشي دوره ابتدايي و با همفکري کارشناسان حوزه معاونت آموزشي متناسب با نياز و پيرامون آماده سازي و تدوين فعاليت‌ها و موضوعاتي که با اين گروه سني مرتبط باشد به بحث و تبادل نظر پرداخته و پس از پايان طرح به ارزشيابي اجرايي آن مي‌پردازند و با استفاده از پرسشنامه‌هاي نظرخواهي و نظرسنجي به روند بهبود و تدوين فعاليت‌ها توجه مي‌کنند.
فارس: جايگاه پيک بهاري در سند تحول بنيادين آموزش و پرورش کجاست؟
قائد اميني: آموزش و پرورش فرايندي دائمي و پيگير است و هرگز نبايد به يکنواختي دچار شود، آموزش و پرورشي کارآمد و اثربخش خواهد بود که بتواند همواره پويايي و به روز بودن خود را حفظ کرده و فراگيران خود را نه تنها در دستيابي به تازه‌هاي علوم و بلکه در يادگيري خوب زيستن کمک کند و اين روحيه جستجوگري بشر است که همواره تمايل دارد بيشتر بداند و سريع‌تر به نادانسته‌ها دست يابد و در اين راستا سند تحول بنيادين آموزش و پرورش به عنوان يک چراغ راهنما براي ايجاد بنياني محکم در نظام تعليم و تربيت پيش روي ماست از اين رو با توجه به اينکه رويکرد برنامه‌ريزي براي اوقات فراغت کودکان به طور موثر و مفيد از جمله راهکارهايي است که براي استفاده از فرصت‌هاي يادگيري مهم وجود دارد که بايد از آنها در ارتباط با عناصر برنامه درسي استفاده شود که تدوين و طراحي کارشناسانه فعاليت‌هاي آموزشي و پرورشي محتواهاي آموزشي بايد بتواند نياز جستجوگري، تفکر خلاق و نقادانه، تصميم گيري، حس زيبايي شناسي و زيبايي شناختي به نسبت خالق و مخلوق، روحيه تعالي بخشي و ذات‌بخشي به زندگي زمينه‌هاي بروز نوآوري و خلاقيت و رشد اجتماعي آن را فراهم آورد.
گفت‌وگو: مريم پوراعتماد